QISA MƏLUMAT
Şamil Oruc oğlu Orucov 1929-cu ildə Borçalının Faxralı kəndində anadan olmuşdur. 1937-1948-ci illərdə Faxralı kənd orta məktəbini bitirmişdir. 1954 – 1957-ci illərdə Faxralı kənd kitabxanasındamüdir vəzifəsində işləmişdir. 1954 – 1959-cu illərdə Azərbaycan Politexnik İnstitutunun “Avtomobil nəqliyyatı” fakültəsini bitirmişdir. O, həmçinin institutda oxuduğu müddətdə paralel olaraq Azərbaycan Dəmir yol İdarəsinin ambarında təchizatçı işləmişdir. 1959-cu ildən isə həmin müəssisənin təchizat və nəqliyyat şöbəsində böyük mühəndis, 1961-ci ildə texniki şöbənin mühəndisi işləmişdir. Şamil Orucov 1962-ci ildə Azərbaycan SSR Tikinti Nazirliyinin maddi texniki bazasında nəqliyyat şöbəsinin rəisi vəzifəsini icra etmişdir. 1964-cü ildə Azərbaycan SSR EA-nın İqtisadiyyat institutunun aspirantı olmuşdur. 1967-ci ildə EA-nın İqtisadiyyat İnstitutununda kiçik elmi işçi işləmişdir.
1967-ci ildə dissertasiya müdafiə etmişdir. 1968-ci ildə Azərbaycan SSR Dövlət Plan Komitəsinin İqtisadiyyat İnstitutuna keçmiş və burada böyük mühəndis-iqtisadçı vəzifəsində işləmişdir. 1968-ci ilin sonunda Xalq Təsərrüfatı sahələrinin yerləşdirilməsi sektoruna müdir vəzifəsinə irəli çəkilmişdir. Həmin ildən də Azərbaycan Xalq Təsərrüfatı İnstitutunun iqtisadi planlaşdırma kafedrasına müqavilə yolu ilə müəllim düzəlmişdir. 1971-ci ildən 1997-ci ilə qədər Azərbaycan Xalq Təsərrüfatı İnstitutunda dosent vəzifəsində işləmişdir. 1983-cü ildə iqtisadiyyatın təşkili və planlaşdırılması kafedrasına müdir təyin olunmuşdur. Şamil Orucovun elmi və pedaqoji fəaliyyəti 35 elmi məqalədə və 3 kitabda, 17 tezis-məruzələrdə öz əksini tapmışdır. Bunlardan başqa 10 kitabı redaktə etmiş və bir neçə aspiranta elmi rəhbər olmuşdur. Şamil Orucov 1997-ci ildə vəfat etmişdir.
Mənbə : REDAKTORDAN
SADİQ ƏQİDƏLİ MÜƏLLİM
Yaranışdan kişilikdən payı olan Faxralının yurda şərəf olan oğulları bir deyil, beş deyil. Hər əsrin, hər dövrün öz qəhrəmanı olub bu kənddə. Hələ keçən əsrlərdən kimi sazı-sözü, kimi qocaqlığı, cəsurluğu, kimi də müdrikliyi, küsülülər barışdıran bircə kəlməsi ilə ad-san qazanıb. Təkcə Faxralıda yox, bütövlükdə Borçalıda tanınıb, hər yerdə hörmət-izzətlə qarşılanıb bu elin igidləri, ağsaqqalları. XX əsrdə isə Faxralı ziyalıları, Faxralı orta məktəbinin yetirmələri olan alimlər bu ağır-batman elin şöhrətini daha da artırıblar. Bu gün onların sorağı Borçalının, Azərbaycanın hüdudlarından çox-çox uzaqlardan gəlir. Və qürur duyulası haldır ki, ixtisasından, tutudğu vəzifədən asılı olmayaraq onları bir şey birləşdirir: – tarixən faxralılara xas olan kişilik, mərdanəlik, qeyrət və qətiyyət, səxavət və sədaqət kimi insani keyfiyyətlər bu gün də hər bir Faxralı balasının qanında, canındadır və dünyanın harasında olmasından asılı olmayaraq onların hər biri içində bir Faxralı gəzdirir.
Bu gün Azərbaycan elminin elə bir sahəsini tapmaq çətindir ki, o sahədə Faxralıda doğulub boya-başa çatmış, orta təhsilini bu kənddə almış ən azı bir alim fundamental elmi-tədqiqatla məşğul olmasın. Azərbaycan elminə, təhsilinə böyük töhfələr vermiş onlarla alimin adını çəkmək olar. Onlardan biri də həmişə böyük hörmət və rəğbətlə, minnətdarlıq hissi ilə xatırladığım Şamil Orucovdur. Və onu bu cür xatırlayan təkcə mən deyiləm. Qədirbilən faxralılar, borçalılar, bütövlükdə dostları, tanışları, yaxınları, alim həmkarları və bir də minlərlə yetirməsi onun haqqında sözün əsl mənasında ürəkdən gələn səmimi sözlər söyləyirlər. Çünki bunu sağlığında özü qazanmışdı. Şamil müəllimin, sağlığında hər yerdə böyük sayğıyla qarşılanmasına, bu gün isə minnətdarlıq və qədirşünalıqla yad edilməsinə səbəb dərin erudisiyalı, məhsuldar fəaliyyət göstərən alim olamsından da çox onun sadəliyi, səmimiliyi, halallığı və daim haqq-ədalət tərəfdarı olması idi. Heç kəsə sirr deyil ki, heç də uzaq olmayan keçmişdə – sovet dönəmində, lap elə indinin özündə də ali məktəblərdə çalışan alim-müəllimlərə qarşı cəmiyyətdə münasibət birmənalı olmayıb. Bəzilərinin cəmiyyətin rüşvət və s. kimi çirkabalrından özünü qoruya bilməyərək ictimaiyyətin haqlı qınağına tuş gəldiyi vaxtda Şamil Orucov əqidəsinə sadiq qalıb öz təmizliyini, saflığını qoruya bilmişdi. Şeyx Sədi Şirazinin yazdığı kimi:
Düzlüyü çox sevir taleyi yazan,
Görmədim düz yolda yolunu azan.
Həqiqət yolundan dönməsə hər kəs,
Çatar arzusuna, diləyi sönməz.
Şamil Orucov heç vaxt həqiqət yolundan dönmədi, çünki yolunu düz getdi. Və çox arzularına da beləcə çatdı.
…Şamil Oruc oğlu Orucov 1929-cu ildə Faxralı kəndində anadan olub. 1937-ci ildə Faxralı kənd orta məktəbinə daxil olub, 1948-ci ildə həmin məktəbi bitiribdir. 1950-1953-cü illərdə keçmiş SSRİ Silahlı Qüvvələrində xidmət edib. Ordudan tərxis olunduqdan sonra doğma yurda qayıdıb və bir müddət Faxralı kəndindəki kitabxananın müdiri vəzifəsində çalışıb. 1954-cü ildə Azərbaycan Politexnik İnstitutunun (indiki Texniki Universitet) “Avtomobil nəqliyyatı” fakültəsinə daxil olub, 1959-cu ildə həmin fakültədə təhsilini başa vurub. Ailə vəziyyətilə əlaqədar olaraq Şamil Orucov institutda oxuduğu müddətdə eyni zamanda Azərbaycan Dəmiryol İdarəsinin anbarında təchizatçı işləyib. 1959-cu ildə institututu bitirdikdən sonra isə həmin müəssisənin təchizat və nəqliyyat şöbəsində böyük mühəndis, 1961-ci ildə texniki şöbənin mühəndisi vəzifəsində çalışıb. 1962-ci ildə Azərbaycan SSR Tikinti Nazirliyinin maddi-texniki bazasında nəqliyyat şöbəsinin rəisi vəzifəsinə irəli çəkilib.
Müxtəlif rəhbər vəzifələrdə çalışsa da, hələ tələbəlik illərindən elmi axtarışlara olan böyük maraq onu bir an da tərk etməyib və o, 1964-cü ildə Azərbaycan SSR EA-nın İqtisadiyyat İnstitutunun aspiranturasına daxil olub. 1967-ci ildə namizədlik dissertasiyasını uğurla müdafiə edərək EA-nın İqtisadiyyat İnstitutunda kiçik elmi işçi kimi fəaliyyətini davam etdirib.
1968-ci ildə Azərbaycan SSR Dövlət Plan Komitəsinin İqtisadiyyat İnstitutuna keçən Şamil Orucov burada böyük mühəndis-iqtisadçı vəzifəsinə təyin olunub. Həmin ilin sonunda isə Xalq Təsərrüfatı sahələrinin yerləşdirilməsi şöbəsinə müdir vəzifəsinə irəli çəkilib və elə o vaxtdan eyni zamanda Azərbaycan Xalq Təsərrüfatı İnstitutunun iqtisadi “Sənayenin iqtisadiyyatı və planlaşdırılması” kafedrasında müqavilə yolu ilə müəlim kimi pedaqoji fəaliyyətlə də məşğul olub. 1971-ci ildən 1997-ci ilə – ömrünün sonuna qədər Azərbaycan Xalq Təsərrüfatı İnstitutunda elmi-pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olan professor Şamil Orucov 1983-cü ildə iqtisadiyyatın təşkili və planlaşdırılması kafedrasına müdir təyin olunub. Və bir müddət İnstitut xalq nəzarəti komissiyasının sədri vəzifəsində işləyib. Onun elmi-pedaqoji fəaliyyəti 35 elmi məqalədə və 3 kitabda, 17 tezis-məruzələrdə öz əksini tapıb. Eyni zamanda 10 kitabı redaktə edib, bir neçə aspirantın elmi rəhbəri olub.
Yaşasaydı bu il onun 80 yaşı tamam olacaqdı. Amma təəssüflər olsun ki, heç 70 yaşını qeyd eləmək də ona nəsib olmadı. Volterin belə bir fikri var: “Ölümdən kimlər qorxar və kimlər ondan boyun qaçırmaq istər? Günahkar ondan qorxur, bədbəxt onda nicat axtarır, igid ona meydan oxuyur, müdrik isə təəssüf hissi keçirmədən onu qəbul edir”. Şamil müəllim ölümü də müdrikcəsinə qarşıladı və 1997-ci ildə bizləri tərk edərək haqq dünyasına qovuşdu. Əziz xatirəsi isə bu gün də bizimlədir, sabah da bizimlə olacaq.
Mənbə : Səməndər Məmmədov – “Ağır elsən, Borçalıda adın var…”, Bakı – “Nurlan” – 2009, I kitab.