Veylər nəsli
Nəslin kök qohumları Məşədi Feranın öyü Qara Bədəllər Molla Qurbanın öyü Həbilər Qaraməmmədli Abbasovlar Çarğatlar
ƏtraflıNəslin kök qohumları Məşədi Feranın öyü Qara Bədəllər Molla Qurbanın öyü Həbilər Qaraməmmədli Abbasovlar Çarğatlar
ƏtraflıAşağıda nəsilin ağbirçəyi olmuş Ayna Məmmədhüseyn qızının və nəsilin Qaraçöp nümayəndəsi Cəlilov Səhradar Hüseyn oğlunun məlumatları əsasında Amaşlı nəslinin şəcərəsi hazırlanmışdır.
ƏtraflıPoladlı nəsli aşağıdakı ailələrdən ibarətdir: Ximiddər, Ərə Nəsibin öyü, Kosa Usubun öyü Dəqiqləşdirmək!!!
ƏtraflıXVI əsrin axırlarında Türkiyə-İran müharibəsi türklərin qələbəsi ilə nəticələndi. Azərbaycan növbəti ərazi itkisinə məruz qaldı. Türkiyə dövləti bu ərazini inzibati cəhətdən bir neçə paşalığa, sancağlığa böldü. Əhalinin çətin güzəranı daha da ağırlaşdı. Belə ki, türk feodalları camaatdan ağır vergilər toplayır, “qara gün” üçün saxlanılan “qəpik-quruşa”, “bir-iki put buğda”ya tamah salırdı, məhrumiyyətlər tüğyan edirdi. XVII əsrin
ƏtraflıBu şeirdə təxminən 240-250 il öncə Gürcüstanın Borçalı mahalının Faxralı kəndində məskunlaşan Koxallı nəslindən . olan şəxsiyyətlər əks olunur. Müşgünaz xanım həm yaşlı insanlardan eşitdiklərini, həm də özünün şəxsən gördüyü və tanıdığı, hazırda həyatda olmayan və hər hansı işi ilə yaddaşlarda qalan koxallılardan bəhs edir.
ƏtraflıBu nəsil, Azərbaycanın İsmayıllı rayonunda yaşamış, müəyyən səbəblərdən Gürcüstanın Qaraçöp (Saqareco) rayonunun Qombor kəndinə və oradan da Faxralı kəndinə köçmüşlər. Məmmədov (seyid) Məhəmməd Sərdar oğlunun törəmələri: Məmmədov Oruc Məhəmməd oğlu ( 1915-ci il təvəllüdlü, Qombor kəndində yaşamış) Məmmədov Sərdar Məhəmməd oğlu (1928-1991, Faxralı kəndində yaşamış) Məmmədova Bahar Məhəmməd qızı (1920-ci il təvəllüdlü) Məmmədova Səkinə Məhəmməd
ƏtraflıƏli Nağıyevin törəmələri aşağıdakıladır: Yolçu – Vəli, Şakir (Əli, Amin) Oruc – Musa, Zakir
Ətraflı1953-cü ildə Faxralının nəsillərinin Musa Güllər tərəfindən tərtib edilmiş siyahısı aşağıda göstərilir: Qurvanalılar Nabad oyu Huseynqulular Mehdi öyu Qara Əhmədin öyü Tamılar Keçəl öyu Xudatdar Molla öyü Aşıqlar Koxallı Nurular Alcəfər öyü Vəli öyu Ramazan öyü Dəmirçi Əlləzin öyü Qovut Məhəmməd Haqqulular Xaçoylar Babaşlı Məmmədin öyü Qazaxli Hətəmin öyu Hasanlı Seyid Səmədin öyu Museyvin öyu
ƏtraflıNəsillərin aşağıdakı siyahısı Qulu Əhməd oğlu Hüseynovun (Gön Alılar) məlumatları əsasında hazırlanmışdır: 1.Dəryahlı nəsli və kök qohumları: Xudu öyü Əkbərli Şeşəpapaqlar Daqqalar Babakişi öyü Kor Çobanlar Üç daşdar 2.Dostulu, kök qohumları: Koxallı Nuru öyü Vəli öyü Alcəfər öyü 3.Səfqulular, kök qohumları: Yahalar Məmmədbağır öyü Güllər Novruz öyü Hacı öyü Vəlixanlı 4.Keçili, kök qohumları: Mahmudlar Bayrışlar Orucunnular Osmanlı
Ətraflı1920-1921-ci illərdə Gürcüstanda Sovet hakimiyyəti qurulana qədər Faxralıda təxminən aşağıdakı tayfalar yaşayırdılr: Hasanlı Alqullar, Abış evi, Cimilər, cananlar, Endirlər Qazaxlı Qurbanlılar, Əhmədalılar, Nabadoğulları Aşırlı Dərgahlı (Şeşəpapaqlar, Xuduöyü, Daqqalar, Əfgərli və s.) Quyraxlı, Zamanlı Çöllüöyləri, Vərzalar, Qarabədəllər Güllər, Hacı Molla Oruclar, Yahyalar, Mollaöyü, Novruzöyü Keçili, Mahmıdlar, Orucunnu, Bayrışdar Alməmmədli (Bədəlli, Məməşdər-Teşərələr) Amaşdı, Məsimoğulları Baləmmətli, Qubuş evləri
ƏtraflıŞahbuzlu (Şahbuz uşağı). Faxralı kəndinin yuxarı hissəsi bu tayfanın adı ilə “Şahbuzlu” adlanır. Çox güman ki, bu əhalinin bir hissəsinin Naxçıvan Muxtar Respublikası Şahbuz ərazisində yaşayan tayfaların bəziləri ilə soy bağlılığı olduğu kimi, bir hissəsidə vaxtilə Ermənistanın ayrım kəndlərindən gəlmiş və indi də “Ayrımlar ” adını saxlayır. Əlavə edək ki, qədim Dərbənd şəhəri ərazisində Şahbuz
ƏtraflıNəsil barədə Hüseynqulu Məmmədlinin qeydləri Alqullar (Abış öyü, Endirlər) çox güman ki, bu tayfalar Muğanda – Mildə ad ad eyniliyi olan kəndlər və tayfalarla əlaqədardır. Hazırda İmişli rayonu ərazisində olan Alqullar kəndi ilə Faxralıdakı Alqullar tayfası arasında tarixi əlaqə ola bilər. Mənbə : Hüseynqulu Məmmədli (Məmmədov) – “Görüm Faxralının biri olsun beş…”
ƏtraflıNəsil barədə Hüseynqulu Məmmədlinin qeydləri Ağsaqqallar nəql edirdilər ki, Qaraçöp kəndinin Alı (Məsimalı) adlı sakini düşmənçilik zəminində baş verən hadisədən sonra doğma yurdunu tərk edib Faxralıya pənah gətirib. Ilk illərdə onun bəxti burada da gətirməyib. Təsadüfən qonşu kənddən olan bir nəfərlə savaşır, nəticədə həmin adamı da silahla öldürür. Çarın divanından yayına bilməyən Alı kişi Rusiya-Türkiyə
ƏtraflıBu nəsil XIX əsrin əvvəllərinə kimi Dağ Kəsəmənlidə yaşayıb. Məhəmmədin altı oğlu olub, altısı da ağanın torpağını becərib, buna müqabil muzd alıb. Bir gün Məmmədin hodağa gedən kiçik oğlu əkində yuxulayır, yer xərək qalır. Ağa bərk hirslənir, uşaq qorxusundan qaçır, evlərinə də gedə bilmir. Ağanın nökərləri onu axtarıb əkin yerinin kənarında tapır, ağanın yanına aparırlar.
ƏtraflıKoxallı nəslinin ağsaqqalları kənddə dini ayinlərin yerinə-yetirilməsində mövcud nizamsızlıqla barışa bilmirdilər. Ona görə də Göyçə mahalında yaşayan tanışlarına müraciət edirlər. Göyçəlilər mükəmməl dini təhsil almış Molla Məhəmməd haqqında ağızdolusu danışır, yaxşı xasiyyətli bir adam olduğunu bildirirlər və onun Faxralıda dini ayinlərin icrasını nizama sala biləcəyinə zəmanət verirlər. Koxallılar Molla Məhəmmədi 1830-1835-ci illərdə Faxralıya dəvət edirlər.
ƏtraflıMəmmədqulu Qarabağda yaşayırdı. Kəndin ağasının qızını götürüb qaçır. O illərdə – XVIII əsrin 80-ci illərində ağa-bəy zümrəsinin sözüötkün olduğundan Məmmədqulu gizlənməyə məcbur olur. Bir müddət gözdən-könüldən uzaq yerdə yaşayır. Soyuqlar düşəndən sonra bir dostunun evinə pənahlanır. Qoltuxda yaşamağı şəninə əskiklik bildiyindən o, Qarabağdan köçməyi qərara alır. Köçür də – 1780-1785-ci illərdə. O, yaşamaq üçün Borçalının
ƏtraflıNəsil barədə Hüseynqulu Məmmədlinin qeydləri Güllər, Yəhyalar, Vəlixanlı, Molla öyü – bu tayfaların mənşəyi Qarabağdandır. Tayfanın son yaşlı nümayəndəsi, 110 yaşında dünyasını dəyişmiş Həsənəli kişi öz nəsillərindən söhbət açarkən ulu babalarının Qarabağın Dəymədağıldı (indi Mirbəşir rayonu ərazisindədir) kəndindən gəldiyini qeyd edərmiş. O, vaxtilə Güllər və Yəhyaların tayfa başçısı Səfqulu xocanın adı ilə bağlı maraqlı rəvayətlər
ƏtraflıNəsil barədə Hüseynqulu Məmmədlinin qeydləri Faxralıda Həsənli nəslinə Hasannı və ya Hasanlı da deyirlər. Bu tayfanın qədim mənşəyi Cənubi Azərbaycanla bağlıdır. Burada Hasanlı adlı qədim şəhər xarabası də vardır. Avroba arxeoloqları tərəfindən aparılmış qazıntı işləri nəticəsində Azərbaycan tarixinə aid zəngin maddi-mədəniyyət qalıqları aşkar edilmişdir. Tapılan “Qızıl kasa” isə dünya alimləri tərəfindən yüksək dəyərləndirilmişdir. Tarixi sənədlər göstərir ki,
ƏtraflıNə qədər ki, dizində taqət vardı, Aşıq Orucun güzarı vaxtaşırı Qarabağa da düşürdü. Bir dəfə şəyirdlərindən biri ondan soruşur ki, ay ustad, buraları bəyənmirsənmi ki, toyların lala vaxtı Qarabağa gedirsən? Aşıq Oruc köksünü ötürür: – Məni torpaq, yurd çəkir ay oğul. Babalarım öz zamanında Qarabağda yaşayıblar. Qarabağ adı gələndə ürəyim tellənir, könlüm qubarlanır. Gedib babalarımın
ƏtraflıMəmmədlə özünü köydə şəriksiz igid hesab edən Alının arasında söz-söhbət olmuş, aralarında narazılıq yaranmışdı. …Məmmədin itinin qabaq qıçını güllə paralamışdı. O, Alıdan qaralanırdı. Silahını götürüb çölə gedir: “Mənim itimi şikəst edənin, atını şikəst edərəm” – pıçıldayır və dediyini eyləyir… Məmmədə xəbər çatır ki, Alı onu yanıyır. “Gedib üzbəüz danışım, görüm fikri nədir” – düşünür və
ƏtraflıQıcılar XVII əsrin ikinci yarısına kimi indiki Tovuz rayonunun Şəmşəddin mahalının Güvənlikli kəndində yaşayıblar. Onlara Şəmsədnlilər də deyilir. Onlar beş qardaş olublar: Əhməd, Abbas. Məhəmməd, Nəcəf, Paşa, Seyid. Bir gün Əhməd çöldən qayıdanda yolunu qaynatası evindən salır. Hamını pəjmürdə görür. Maraq onu üstələyir: “Nədi, nooluf?”. Qaynata əvvəl-əvvəl sualdan yayınmaq istəyir. Əhməd əl çəkmir. Kişi naəlac
ƏtraflıNəsil barədə Hüseynqulu Məmmədlinin qeydləri Aşırlı, Qazaxlı, Alqazaxlar və Poladlı tayfalarının Qazax mahalında indi də eyni adla qalan tayfalardan ayrılması inkar olunmaz bir həqiqətdir. Tarixi qaynaqlardan aydın olur ki, Kür qırağında vaxtilə Aşırlı adında kənd olubmuş. Sonralar kür çayının şıltaqlığı nəticəsində kənd dağılmış, bir qismi Qazax mahalının Daşsalahlı kəndinə, digər qismi isə Borçalının Faxralı kəndinə
ƏtraflıNəsil barədə Hüseynqulu Məmmədlinin qeydləri Alqazaxlar. Yaşlı qocaların dediyinə görə, vaxtilə Kürün sahilində kiçik kənd olmuş, Kür çayının daşması nəticəsində dağılmış, burada yaşayan tayfaların bir hissəsi Borçalıya Faxralı kəndinə köçmüş və tarixi tayfa adını saxlamışdır. Rəvayətə görə Vaqif, Səməd Vurğunun ulu babası, Şəmkirli Aşıq Hüseyn bu tayfadan olmuşlar. Mərhum Səməd Vurğunun böyük qardaşı Mehdixan Vəkilov
ƏtraflıNəsil barədə Hüseynqulu Məmmədlinin qeydləri Alməmmədli. Ağstafa rayonunun Dağkəsəmən kəndinin Faxralı hissəsində Alməmmədli adlı böyük bir nəsil yaşamaqdadır. Belə hesab edirik ki, Gürcüstanın Faxralı kəndində olan Alməmmədli tayfası ilə Ağstafadakı Alməmmədlilərin soy bağlılığı vardır. Mənbə : Hüseynqulu Məmmədli (Məmmədov) – “Görüm Faxralının biri olsun beş…” Nəsil barədə Rəşid Faxralının qeydləri Hüseynqulu Məmmədliyə görə Alməmmədli (Məməşdər, Teşərələr,
ƏtraflıNəsil barədə Hüseynqulu Məmmədlinin qeydləri Keçili (Mahmudlar, Bayrışlar). Bir kökdən olan bu tayfanın Azərbaycanın Naxcıvan, Zəngilan, Şəmkir vilayət və rayonları ərazisində olan eyni adlı kəndlər və tayfalarla əlaqəsi barədə rəvayətlər vardır. Mənbə : Hüseynqulu Məmmədli (Məmmədov) – “Görüm Faxralının biri olsun beş…” Nəsil barədə Rəşid Faxralının qeydləri Hüseynqulu Məmmədli öz zamanında ağsaqqallardan eşitdiyi söhbətlərə istinadən Keçili
ƏtraflıNəslin şəcərəsi Şəcərə, 2004-cü ildə nəslin nümayəndəsi Etimad Bayram oğlu Eyvazlı tərəfindən hazırlanmışdır. Etimad Eyvazlı qeyd edir ki, bu nəslin ulu babası Ayvaz kişi XVIII əsrdə Anadoluda yaşamışdır. Onun oğlu Hüseyn cavanlar arasında anlaşılamaz münaqişənin düşmənçilliyə çevrilməməsi üçün atası Ayvazın yaxın dostu və qan qardaşı Həmidi bəyin məsləhətilə Oğuz eli Faxralıya pənah gətirmişdir. Onun Faxralıda
ƏtraflıXVI əsrin axırlarında Türkiyə-İran müharibəsi türklərin qələbəsi ilə nəticələndi. Azərbaycan növbəti ərazi itkisinə məruz qaldı. Türkiyə dövləti bu ərazini inzibati cəhətdən bir neçə paşalığa, sancağlığa böldü. Əhalinin çətin güzəranı daha da ağırlaşdı. Belə ki, türk feodalları camaatdan ağır vergilər toplayır, “qara gün” üçün saxlanılan “qəpik-quruşa”, “bir-iki put buğda”ya tamah salırdı, məhrumiyyətlər tüğyan edirdi. XVII əsrin
ƏtraflıFaxralıya gələn, məskunlaşan sonuncu Əsmələr nəslidir. Bu nəsil əslən Çürük Qəmərridən olub, XX əsrin əvvəllərində Əsmələr kəndinə, oradan da Faxralıya köçüblər. Nəslin adı da bununla bağlıdır. Qəmərri, Poladdı, Qazaxlı, Kələşdi, Baytallı, Alğullar, Həvillər, Pənahlılar, Sədilər, Qara Usuflu (Poladdı) nəsilləri Faxralıya Qazaxdan gəliblər. Mənbə : Rəşid Faxralı – “Oğuz eli Faxralı”, Bakı – 2002.
Ətraflı