XATİRƏYƏ DÖNƏN ÖMÜR
Bu yazını başlamazdan öncə xəyal məni bir neçə on illik əvvələ apardı. Doğma Faxralı, qayğısız uşaqlıq illərimiz və bir də o illərin dostları yenidən gözlərim önündən keçdi. Aman Allah, illər necə də tez keçirmiş. İndi ömrün altıncı onilliyindən o illərə boylananda adam bir az uşaqlaşır, bir az kövrəlir, bir az da… Yaxşı ki, könlümüzü ovunduran, bizə təsəlli olan xatirələri qalıb o illərin. O xatirələrdən biri də Teymurazla bağlıdır. O Teymurazla ki, bizi çox şey birləşdirib, bir-birimizə bağlayıb – eyni ildə, eyni kənddə dünyaya gəlmiş, eyni məktəbdə oxumuşuq. Və bu bağlılığı daha da möhkəmləndirən həm də atalarımızın dost olması idi. İkimizin də atamız briqadir işləyirdi, dost idilər. Bu səbəbdən də biz bir-birimizə əmioğlu deyə müraciət edərdik.
…Teymuraz Muxtar oğlu Hüseynov 1954-cü il iyun ayının 12-də Borçalıda – Bolnisi rayonunun Faxralı kəndində anadan olub. 1971-ci ildə bu kənddə orta məktəbi bitirib.
1972-ci ildə Azərbaycan Xalq Təsərrüfatı İnstitutuna (indiki Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti) daxil olub. Sonradan göndərişlə təhsilini Moskvada davam etdirib. O zamanlar tələbələr arasından seçilib təhsilini davam etdirmək Moskvaya göndərilmək hər tələbəyə nəsib olan şey deyildi. Gərək yaxşıların yaxşısı olaydın ki, bu xoşbəxtlik nəsibin olaydı.
Teymuraz 1978-ci ildə Moskva İqtisad-Statistika İnstitutunu bitirib. İnstitutu bitirdikdən sonra – 1978-ci ilin avqust ayından Azərbaycan SSR Statistika Komitəsində böyük mühəndis kimi əmək fəaliyyətinə başlayıb və 1982-ci ilin may ayınadək bu vəzifədə çalışıb. 1982-ci ilin may ayında onun bilik və bacarığını, işdə tələbkarlığını və prinsipiallığını nəzərə alaraq daha məsul vəzifəyə – Bakı şəhərinin Oktyabr (indiki Yasamal) rayon Xalq Nəzarəti Komitəsində inspektor vəzifəsinə irəli çəkiblər. Yaşlı və orta nəslin nümayəndələri sovet hakimiyyəti zamanı bu vəzifənin nə demək olduğunu yaxşı bilirlər. O zamanlar hər adamı bu sistemdə işə qəbul etməzdilər. Savad və zəngin təcrübə ilə yanaşı, həm də mənəvi cəhətdən zəngin, təmiz adamlar cəlb olunurdular bu sahədə vəzifələrə. Axı, adından da göründüyü kimi, bu komitədə çalışanlar xalq təsərrüfatının (iqtisadiyyatın) bütün sahələrinə, eləcə də, qeyri-istehsal sahələrində (təhsil, mədəniyyət, səhiyyə və s.) çalışanların fəaliyyətinə nəzarət edir, nöqsanları aşkar edib tez bir zamanda aradan qaldırılmasına nail olurdular. Xidməti vəzifəsi başqalarının işinə nəzarət etmək olan bir adamın özünün isə bütün parametrlərlə qüsursuz olması vacib şərtdir. Axı, elin gözü tərəzidir. Şəxsi mənəvi keyfiyyətləri bu tələblərə cavab verməyəni belə bir məsul vəzifəyə nəyin və yaxud kimin xətrinə təyin etsələr də, belələri uzun müddət çalışa bilməzdi. Teymuraz isə bu vəzifədə doqquz il çalışdı, yəni 1991-ci ildə SSRİ-nin süqutu ilə əlaqədar bu komitənin ləğv olunmasına qədər. Özü də ləyaqətlə çalışdı, kişi kimi çalışdı. Burada çalışdığı müddətdə eyni zamanda Azərbaycan KP MK yanında Marksizm-Leninizm universitetini də bitirdi ki, bu da o zaman üçün böyük üstünlük sayılırdı.
Sıradan bir işçi olmadı Teymuraz – savadı və zəngin həyat təcrübəsi, işdə tələbkarlığı ilə yanaşı, kollektivdə səmimiyyəti ilə özünə böyük hörmət və nüfuz qazandı. Hər zaman onu eşitdilər, dəyərli məsləhətlərindən faydalandılar. Onun qazandığı bu hörmət və nüfuzdan qürur duyan təkcə ailəsi və yaxınları yox, həm də böyüyüb boya-başa çatdığı Faxralı kəndi və faxralılar oldu. Vaxtilə orta məktəbdə ona dərs demiş müəl-limlər isə zəhmətlərinin hədər getmədiyini görüb yetirmələri ilə həmişə öyündülər, fəxr etdilər.
SSRİ-nin dağılması ilə ölkədə yeni iqtisadi münasibətlər formalaşmağa başladı, bazar iqtisadiyyatına keçid hər sahədə öz diqtəsini etməyə başladı. Yeni sistemə keçid həm də yeni idarəetmə formalarının yaranması, sovet dönəmində alışdığımızdan fərqli strukturların yaranmasını da zəruri edirdi. Bununla belə, sistem yenilənsə də, adamlar həmin adamlar idi. Yeni tələblərə, yeni qaydalara uyğunlaşmaq, yeni şərtlər altında çalışmaq lazım gəlirdi. Bu yenilik bəzən hətta bəzilərini çaşbaş salır, işdə müəyyən çətinliklər yaradırdı. Ancaq biliyə zaval yoxdur deyiblər. Keçmiş ittifaqın hər yerində olduğu kimi, Azərbaycanda da yeni iqtisadi münasibətlərin formalaşması, yeni idaretmə mexanizmlərinin və strukturlarının yaranması Teymuraz üçün heç bir problem yaratmadı. Əksinə, bilik və təcrübəsini daha geniş miqyasda tətbiq etmək üçün yeni imkanlar yarandı. 1991-ci ilin iyun ayından əmək fəaliyyətini Bakı birjasında qrup rəhbəri kimi davam etdirməyə başladı və iki il bu vəzifədə çalışdı. 1993-cü ildə isə Amerika Birləşmiş Ştatlarının Bakıda akkreditə olunmuş “Makvel mühəndis treyginq” firmasında baş direktorun iqtisadi məsələlər üzrə müavini vəzifəsinə təyin olundu və dörd il də bu vəzifədə çalışdı. Sonra isə biznes fəaliyyəti ilə məşğul olmağa başladı. Dərin savadı və zəngin təcrübəsi, vəziyyəti vaxtında qiymətləndirə bilməsi və iqtisadi təhliletmə qabiliyyəti ona bu sahədə də uğur gətirdi. Qazandığı hər uğur onu daha böyük işlərə həvəsləndirir və o, gələcək üçün yeni-yeni planlar cızır, daha böyük arzularla yaşayırdı. Amma nə yazıqlar ki, insanın ömrü də arzuları kimi tükənməz deyil. Bəzən qəfil əsən acı yellər bu arzuları yarıyolda qoyur. Qapını vaxtsız kəsən əcəl heç nəyə baxmadan hər şeyi alt-üst edir. Sən demə böyük arzularla yaşayan Teymurazın qismətinə də belə bir tale yazılıbmış. Amansız ölüm Teymuraz Muxtar oğlu Hüseynovu 2004-cü il noyabr ayının 9-da yaxaladı.
Bu fani dünyadan belə vaxtsız köçəcəyini sanki bilirmiş kimi, xatirəyə dönən bir ömür yaşadı – bu qısa ömründə istər işində, istərsə də dostları, doğmaları və yaxınları üçün bu gün hər an minnətdarlıqla xatırlanan çox işlər gördü Teymuraz. Gözəl bir ailə başçısı kimi, övladları üçün də mümkün olan hər şeyi etdi: onların ali təhsil almasına nail oldu, gün-güzəran yaratdı. Həyatdan nakam getsə də, nigaran getmədi.
Yazının əvvəlində olduğu kimi, sonunda da yenə xəyal məni bir neçə il əvvələ – Teymurazlı günlərimizə apardı. Onun 50 illik yubileyini qeyd etdiyimiz o xoşbəxt günü xatırladım. Və qarşıdan gələn növbəti yubileylərini özü olmadan keçirəcəyimizi düşündükcə içimdən bir göynərti keçdi. Eyni zamanda düşündüm ki, doğrudan da, olacağa çarə yoxmuş və bir də yaşanan hər ömür xatirəyə çevrilmir. Teymuraz isə elə bir ömür yaşadı ki, bu gün hər an yeri görünür, minnətdarlıqla yad edilir.
Mənbə : Səməndər Məmmədov – “Faxralılar”, Bakı – “Elm və təhsil” – 2017, I kitab.
