Vüqar İmdad oğlu Mikayılov əslən Gürcüstan Respubilikasının Bolnisi rayonun Faxralı kəndinin “Qazaxlı” nəslindəndir.
O, Azərbaycanın Böyük Vətən (2-çi Qarabağ) müharibəsində Füzuli rayonunda gedən döyüşlərdə həkim kimi iştirak edib.
Səməndər Məmmədov: “AĞIR ELLİ, ŞİRİN DİLLİ ZİYALI”
Elimiz-obamız haqda, Vətənin qıraqda qalan yeri Borçalı haqda, xüsusən Faxralı barədə, bu elin ayrı-ayrı ziyalıları haqda, Faxralı orta məktəbini bitirib indi müxtəlif sahələrdə işləyənlər haqda xeyli yazılar yazmışam. Həmişə yazı qəhrəmanlarımın özləriylə, bir də onları yetirən torpaqla fəxr etmişəm. Bu günsə haqqında söz açdığım şəxs Faxralı kəndində nüfuzlu bir nəslin övladıdır. Onun təmsil etdiyi nəslə Qazaxlı nəsli deyirlər. Nəslin ağsaqqalı Abdı babanın ocağında tərbiyə almış övladlarından, onun nəvəsi Vüqar Mikayılov barədə yazmaq qərarına gəldim.
Qazaxlılar nəslinin adamları həmişə öz namuslu əməyi, insanlara gözəl münasibəti, xeyirxahlıqları, yaxşı əməlləri ilə seçiliblər. Həmişə aranlı-dağlı olublar. Özlərinin yurd yeri, binələri…
Uşaq idik. Orta məktəbi bitirənədək hər il uşaqlığımızın yay dövrü Qaraarxaç yaylağında keçib. Yadımdadı, Asırğallı boyun deyilən yerdə yurd salardıq. Bizim babamızın yurd yeri əvvəl Cənnət Bulağında, sonralarsa Asırğallı boyunda olardı… Qazaxlıların yurd yeri Qaranlıq dərədə olardı. Abdı baba çox mərifətli, yüksək tərbiyəli, səviyyəli, kamil övladlar böyüdüb, həyata vəsiqə verib. Hökm deyil ki, insan kamil olmaq üçün mütləq hansısa elm sahəsini seçsin. Sadəlikdən yüksək elm yoxdur, məncə. Bir insan ki, eldə-obada sevilir, məncə, ən böyük mükafat da elə budur. Abdı babanın özü də, övladları da bu mükafatı sağlıqda qazandılar. Abdı babanın övladlarından biri – Muxtar əmi (Allah rəhmət eləsin) atamın dostuydu. Bu yerdə bir haşiyə çıxmaq istəyirəm: Hələ onuncu sinifdə oxuyurduq. Böyük qardaşım Sərdarla bir yerdə atam bizə tapşırıq verdi ki, bağı sulayın. Gücümüz çatmırdı – beli endirəndə torpağa sanca bilmirdik, qaldıranda çətinlik çəkirdik. Muxtar əmi, demə, müşahidə edirmiş, görür ki, suyun ağzını düzəldə bilmirik. Yaxınlaşıb dedi: “A bala, məndən sizə məsləhət, bax, bu belin əlindən qurtarmaq üçün ancaq oxumalısınız, ali məktəbə qəbul olunmalısınız. Çıxış yolunuz oxumaqdadı. İndi mən Muxtar əminin sözlərini minnətdarlıqla xatırlayıram. Allah Muxtar əmiyə qəni-qəni rəhmət eləsin. Özündən sonra gözəl əməl və gözəl övladlar qoyub getdi. Abdı babanın övladlarının hamısı bir-birindən gözəldi.
Abdı Baba ocağının böyük ürəkli ziyalı övladı, pedaqoji elmlər doktoru, hörmətli professor Şəmistan Mikayılov orta məktəb dərsliklərinin müəllifi və gözəl pedaqoq kimi tanınır. “Orta məktəbdə ədəbiyyat nəzəriyyəsi” dərsliyi şagirdlərimizin, orta ümumtəhsil məktəblərində çalışan ədəbiyyat müəllimlərinin ən yaxşı istinadgahlarındandır. Bunlarla yanaşı, pedaqoji elmlər sahəsində elmi kadrların hazırlanmasında böyük zəhməti olub. Məşhur “91-lər”dən olan Şəmistan Mikayılovun fəaliyyəti zaman-zaman dövlət tərəfindən yüksək qiymətləndirilib, “Qabaqcıl maarif xadimi” döş nişanı, “Şərəf nişanı” ordeni ilə təltif olunub, Prezident təqaüdünə layiq görülüb. Uzun müddət Təhsil Problemləri İnistituna rəhbərlik edib. Mən fəxrlə deyə bilərəm ki, yazdığım kitablarda Şəmistan müəllim və Almaz müəllim barədə oçerklərim yer alıb, ürək sözlərimi deyə bilmişəm.
Abdı baba ocağının daha bir ziyalı oğlu Mikayılov Almaz coğrafiyaçı alimdi, bu yaxınlarda rəhmətə gedib. Respublikanın Əməkdar elm xadimiydi. Uzun müddət Milli Elmlər Akademiyasının Coğrafiya İnstitutunda çalışdı, hörmət, sevgi qazandı. Baxmayaraq ki, yaş fərqimiz çox idi, mənim onunla həmişə yaxşı münasibətim olub. Almaz müəllim Akedemiyanın Coğrafiya İnstitutunda yaxşı alimlərin sırasında öz adını həkk edib haqqa qovuşdu.
Mən işıqlı şəxsiyyətləri yetirən torpağı, eli-obanı sevirəm, bundan əlavə, imkanım daxilində nurlu insanları tərənnüm edirəm. Bunu qarşıma məqsəd kimi qoymuşam. Fəxr edirəm ki, Borçalımızın, əsasən də doğma Faxralımızın təxminən üç yüzə yaxın ziyalısı haqqında on beş il ərzində kitablar yazıb nəşr etdirmişəm.
Bu gün də həmin nəslin layiqli davamçısı Vüqar Mikayılov haqda öz ürək sözlərimi söyləmək qərarını verdim. Vüqarın atası çox hörmətli İmdad müəllim, anası – hamımızın sevimlisi Bahar müəllimə mənim müəllimlərim olublar. Özümü biləndən diqqətlə onları izləmişəm. Sözün həqiqi mənasında, necə deyərlər, usta bağlamayıb, zərgər düzməyib, elə bil bunları Allah haqdan müəllim kimi, tərbiyəçi kimi göndərib. Oturuşlarında, duruşlarında, əxlaqlarında həmişə tərbiyəvi əhəmiyyətli cizgilər müşahidə etmişəm. Görmüşəm və fikirləşmişəm ki, bunları mütləq qələmə almaq lazımdır. İkisi də həm müəllim kimi, həm valideyn kimi həmişə ancaq ən gözəl sözlərə layiqdirlər. Dünyamızın böyük şairi Zəlimxan Yaqub deyir ki, nə yaxşı həyatda yaxşılar var. Allah-təala yaxşıları yaratmasaydı, xəlq eləməsəydi, yaxşılıqlar itib-batardı. Allah yaxşıları ona görə yaradıb ki, yaxşılıqları yaşatsınlar. Bizim hörmətli İmdad müəllim də, Bahar müəllimə də yaxşılardandılar. Allah onları qorusun. Bunları xatırlayanda məşhur mahnıdan bir misra yada düşür: “Bir ömür durnalar qoşa uçsa, yorulmaz”. Arzu edirəm ki, İmdad müəllimlə Bahar müəllimə də həmin o durnalar kimi qoşa uçsunlar, həyatda heç vaxt yorulmasınlar. Bu günə qədər necə yaşayıblarsa, bundan sonra da Allah verən ömrü elə şərəflə yaşasınlar. Gözəl yetirmələriylə, onları sevənlərlə birgə sevinsinlər, uğurlarına baxıb öyünsünlər, mənəvi zövq alsınlar.
Vüqara gəlincə isə, öncə onu deyim ki, barəsində yazdığım məqaləyə başlıq tapmaq üçün çox düşünmək lazım gəlmədi: “Ağır elli, şirin dilli ziyalı”. Bildiyimiz kimi, həkim üçün çox ölçü, meyarlar var ki, onların da sırasında şəfalı əllərlə bərabər, həm də şirin dilə malik olması olduqca önəmlidir. Həkimin şirin dili xəstədən gərginliyi götürür, psixoloji sarsıntını aradan qaldırır, Zəlimxan Yaqub demişkən, adamın ruhunu qanadlandırır. Xəstə xəstəliyini unudur, yaşamaq, həyat uğrunda mübarizə aparmaq istəyir.
Vüqara müraciət edəndə tanıyanların ondan aldıqları ilk cavab: “Ay can!” kəlməsidir. Aşıq Ələsgərin bir sözü var: “Can deməklə candan can əskik olmaz, məhəbbət artırar, mehriban eylər”. Vüqar da mehribanlığı ilə özünə olan hörməti artırır. Bu cür mehriban xasiyyətinin formalaşmasında da əlbəttə ki, valideynləri İmdad müəllimdən, Bahar müəllimədən aldığı tərbiyənin əhəmiyyəti böyükdür.
Vüqar İmdad oğlu Mikayılov 1973-cü il noyabrın 26-da Gürcüstanın Bolnisi rayonunun Faxralı kəndində anadan olub. 1991-ci ildə eyni vaxtda 3 ali məktəbə (Azərbaycan Politexnik İnstitutuna, Azərbaycan İnşaat və Memarlıq İnstitutuna, Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyasına) daxil olub. Təhsilini Azərbaycan Politexnik İnstitutunun Avtomexanika fakültəsində davam etdirib. 2 il burada təhsil aldıqdan sonra 1992-ci il də test üsulu ilə Azərbaycan Dövlət Tibb Universitetinə daxil olub. 1998-ci ildə Tibb Universitetini əla qiymətlərlə bitirib. Sonrakı bir ildə sərbəst təyinatla Tbilisi şəhərində 9 saylı şəhər xəstəxanasında “Ümumi cərrahiyyə” ixtisası üzrə internaturanı başa vurub. 2000-ci ildə Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin Elmi-Tədqiqat Travmatologiya və Ortopediya İnstitutunda həkim-travmatoloq kimi fəaliyyətə başlayıb. Hal-hazırda həmin institutda travmatoloq-cərrah işləyir. Ailəlidir, üç övlad atasıdır. Həyat yoldaşı Emilya xanım da həkim-kardioloqdur. V.Mikayılovun fəaliyyəti ölkənin tibb ictimaiyyəti və əlbəttə ki, onun xidmətindən istifadə edən insanlar tərəfindən yüksək qiymətləndirilir. Vüqar həkim hələ 2003-cü ildə Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən İran İslam Respublikasının Vəm şəhərində on gün ezamiyyətdə olmuş, xəstələrə yardım etmişdir. Bu gün də öz üzərində çalışan doktor Mikayılov sertifikasiya imtahanı verərək yüksək bal toplayıb. Dəfələrlə fəxri fərmanlara, diplomlara layiq görülüb.
Cavan olmasına baxmayaraq, artıq yaxşı həkim kimi ad çıxaran Vüqar Mikayılovun haqqında daha təcrübəli həmkarları çox yüksək fikirdədirlər. İnstitutun direktoru, Əməkdar elm xadimi professor Vaqif Verdiyev onu belə təqdim edir: “Xalqın müqəddəs sayıb, inanıb etibar etdiyi həkim adını daşımaq olduqca şərəfli və məsuliyyətlidir. Öz davranışı, şəxsiyyəti, təfəkkürü, dünyagörüşü və insanlarla münasibəti ilə fərqlənən, özünə inam yaratmağı bacaran Vüqar Mikayılov yaxşı bilir ki, xəstədə inam hissi olmasa, həkimin müalicəsinə şübhə yarana bilər. Həkimə inam olmadıqda onun həyata keçirdiyi bütün müalicə tədbirləri səmərəsiz olur. Xəstəni müayinə və müalicə edərkən inam prinsipini həmişə rəhbər tutan Mikayılov həkim kimi, eyni zamanda xəstənin adət və xasiyyətlərini, əsəbi vəziyyətini, mədəni inkişaf səviyyəsini, xəstəliyi doğuran obyektiv və subyektiv amilləri diqqətlə öyrənir, nəzərə alır. Həkimin xoş sözü, mehri-məhəbbəti iç dünyasının göstəricisidir. Belə hallarda həkimin qayğısı, səmimiyyəti ən təsirli müalicə vasitəsidir. Vüqar həkim xəstəni müayinə edərkən nəyi və necə soruşmaq lazım olduğunu gözəl bilir, xəstənin yaşını, təhsilini, dünyagörüşünü və.s xüsusiyyətlərini nəzərə alır”.
Hörmətli eloğlumuz, gözəl həkim Loğman Bayramov da Vüqar Mikayılov haqqında yüksək fikirdədir: “Doktor Mikayılov hərtərəfli hazırlıqlı, yaradıcı təfəkkürlü, dövrünün tələbləri səviyyəsində durmağı bacaran, sadə, alicənab, müdrik, xeyirxah və işgüzar xarakterə malikdir. Səmimilik, alicənablıq, qayğıkeşlik, birinci növbədə özünə, daha sonra ətrafdakılara qarşı tələbkarlıq, sözlə işin vəhdəti, vətənpərvərlik, Vətənə və torpağa hədsiz məhəbbət də Vüqar Mikayılova xas olan xüsusiyyətlərdir. Sadalanan əxlaqi fəzilətlərin fövqündə təbii ki, həkimlik dayanır. Bu xüsusiyyətlərin formalaşmasında heç şübhəsiz ki, onun doğulub boya-başa çatdığı ailənin də xüsusi rolu olub”.
İnsan arzu ilə, istəklə yaşayır. Valideyn istəyir ki, övladı adına layiq olsun, gələcəkdə yaxşı olsun, baxıb desinlər: bax, bu, filankəsin övladıdı, halal olsun, valideyinin zəhmətini itirməyib. Vüqar həkim haqqında kəlbəcərli şair, şeirləri sevilə-sevilə oxunan, İmdad müəllimin dostu olan Bəhmən Vətənoğlu (Allah rəhmət eləsin) hələ 1986-cı ildə çox gözəl şeir yazıb:
Acılı-şirinli keçən günləri,
Danışdım, söylədim nə var balama.
Əmidən, xaladan gələn məktubu,
Ay İmdad, söylədim İlqar balama.Zəmanənin kohlənini çaparıq,
Çapıb-çapıb bir-birimizi taparıq.
Allah qoysa, bir görüş də yaparıq,
Məndən salam söylə Vüqar balama.Bəhmən istər, boya çatdır sən onu,
Ulu dünyam qoy böyütsün şən onu.
Faxralının fəxri görüm mən onu,
Qismət olsun xoş arzular balama.
Vüqar özü də deyir ki, rəhmətlik Bəhman Vətənoğlunu, atası ilə dost olduğundan, əmi gözündə görüb. Şairin ona ünvanlı “Faxralının fəxri görüm mən onu” sözləri Vüqarın məsuliyyət hissini birə-on artırır və o, hər addımında, hər söhbətində, sözündə dostların, yoldaşların, müəllimlərinin etimadını doğrultmağa borclu olduğunu xatırlayır, məmləkətinin, dövlətinin mənafeyini uca tutmağa çalışır. Və təbii ki, bu yolu qaralayıb gedir Vüqar. Arzu edirəm ki, dönməsin bu yoldan, ta uca zirvələrə səltənətinə yetişənədək.
Var olan dünyada siz də varsınız,
Gözəl bir kəssiniz, bəxtiyarsınız.
Allah-təala hər hansı insanı gözəl kəs yaradıbsa, o, demək bəxtiyardır. Vüqar, sən ətrafın tərəfindən sevilirsənsə, demək, gözəl kəssən. Gözəlsənsə, demək bəxtiyarsan və səndən də bütün el-oba, doğmaların yalnız bunu gözləyir.
Vüqar həm də sazın fanatıdı, vurğunudu, saz onun ana laylasıdı, ruhunu qanadlandıran möcüzədi. Vaxtilə yazdığım şeirdən bir bənd yadıma düşdü:
Sazda gəzən barmaqların birdi, bir,
Barmaqların gəzişməsi sirdi, sirr.
Donmuşam yerimdə, olmuşam əsir,
Gətir Səməndəri sən dilə, dindir.
Vüqardan soruşdum ki, ən çox sevdiyi hansı saz havasıdı. “Ruhani”di, “Dilqəmi”di, – dedi. Dedim: “Eşq olsun sənə!”
Bu da öz şeirimdi:
Ürəyimin fəryadıdı “Dilqəmi”,
Bu fəryaddan yaranıbdı “Dilqəmi”.
Həyatımın bahar çağı öndədi,
Ağzına almasın bir də dil qəmi.
Sağ ol, ay Vüqar! Arzu edirəm, dilin qəmi yaxına buraxmasın, həmişə gözəl günlər yaşayasan. Ətrafınla, əhatəsində olduğun gözəl-gözəl insanların sevgisi ilə, məhəbbəti ilə uzun, xoşbəxt, dolu, mənalı ömür yaşayasan. Canında, qanında həyat eşqi, millət sevgisi, Vətən məhəbbəti daim var olsun!
Mənbə : Səməndər Məmmədov – “Faxralılar”, Bakı – “Elm və təhsil” – 2017, I kitab.